قلمرو ربا وحکم فقهی آن
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده الهیات
- نویسنده طوبی جعفری
- استاد راهنما احمد جمالیزاده میثم تارم
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1393
چکیده
ازجمله موضوعات مورد ابتلا و بحث برانگیز در جامعه،مسأله¬ی ربا و نحوه¬ی مواجهه¬ی فقه با این پدیده است.این موضوع برای افرادی که از طرفی خود را ملزم به اجرای حدودشرعی می¬دانندواز سوی دیگر درحال ضرورت،نیازمندأخذوام،در مواردی مشکل¬سازشده وایشان راگرفتارچالش¬نموده است؛زیرا بسیاری ازصورت¬های دریافت قرض ونحوه¬ی جبران وتأدیه¬ی آن درعرف جامعه مشکوک بوده وشائبه¬ی گرفتاری به ربای حرام را نشان می¬دهد،مانندآنچه به عنوان حیله¬ها و راه¬های فرار ازربا مطرح است؛لذا پیچیدگی این صورت¬های فرار،ضرورت طرح و بررسی این موضوع و شفاف نمودن دقیق موارد ابتلا به ربا و ارزیابی حیله¬های رایج را بیشتر عیان می¬نماید.آنچه مسلّم است حرمت اصل ربا با شرایط کلّی آن به استناد کتاب، سنّت، اجماع و عقل قابل اثبات است؛ امّا در عین حال درآراء فقها،مواردی بیان شده که خروج حکمی از قلمرو ربا دارند؛یعنی به رغم اینکه موضوع ربا محقّق است،حرمت از آن إلغا شده وتحت عنوان مستثنیّات ربا مطرح می¬شوند اکنون نیز با تغییر اوضاع اقتصادی حاکم بر جوامع و پیچیدگی مسائل آن،سزاوار است این موضوع با رویکردی نوین مورد توجّه قرار گیرد.یکی از نظریّات مطرح و قابل تأمّل در پرداختن به موضوع مزبور آن است که با توجّه به نوع رفتار و واکنش عرف عام و عقلا، تورّم را به سه نوعِ شدید، خفیف و متوسّط تقسیم نماییم که در حالت تورّم شدید، جبران کاهش ارزش پول، لازم بوده و ربا محسوب نمی¬شود و در دو حالت دیگر،بازپرداخت بیش از مبلغ اسمی،ربا محسوب می¬شود؛زیرا در حالت اول، عرف و عقلا با باز پرداخت مبلغ اسمی پول،هنگام ادای دین،مدیون را بری الذمّه نمی داند؛امّا در دو حالت دیگر قضاوت عرف کاملاً بر عکس حالت پیشین است،یعنی با باز پرداخت مبلغ اسمی پول، هنگام ادای دین، مدیون را بری الذمّه می داند و هرگونه باز پرداختی بیش از مبلغ اسمی را مازاد بر ادای کامل دین، ربا و غیرمجاز می شمارد .
منابع مشابه
تحلیل فقهی حقوقی ماهیت و قلمرو قرارداد مرابحه (با رویکرد بانکداری بدون ربا)
در مورد قرارداد مرابحه این پرسش وجود دارد که آیا ماهیتش بیع است یا اینکه دیگر معاوضات نیز می‌تواند به صورت مرابحه منعقد شود؟ سؤال دیگر این است که آیا محدودیتی از نظر مورد مرابحه وجود دارد؟ این جستار با روشی توصیفی تحلیلی ضمن تبیین فقهی حقوقی ماهیت و قلمرو موضوعی مرابحه، مسئله را از دیدگاه مقررات ناظر به عملیات بانکی بدون ربا نیز بررسی نموده و ماهیت روابط حقوقی اعطای تسهیلات در قالب کارت‌های مرا...
متن کاملبررسی فقهی موارد استثناء شده از حرمت ربا
حرمت ربا در قرآن و منابع روایی از ضروریات دین اسلام به شمار می‌رود. هر گاه کسی، پولی را قرض گیرد، موظف به برگرداندن اصل آن است اما برگرداندن اصل با زیاده ربا خواهد بود. این زیاده در فقه استثنائاتی دارد: بین پدر و فرزند، زن و شوهر، عبد و مولا و کافر مسلمان ربا نیست. طبق آیۀ قرآن ربا ظلم است پس هرگز استثناپذیر و قابل تخصیص نیست. زیرا بیان شرع قبح ذاتی آن را می‌رساند. با دقت در متون روایات مربوطه...
متن کاملمبانی فقهی استاد مطهری در تحلیل مسأله ربا
تامل در دیدگاههای فقهی استاد مطهری در مسایل ربا مطالعه مورد پژوهانه در فهم مبانی و روش فقهی استاد است تنوع در اقسام ربا ( مانند ربای قرضی و ربایمعاملی یا تمایز مکیل و موزون و معدود ) مسایل فقهی متعددی را به میان می آورد در این میان به بیان دیدگاه استاد در خصوص سه مساله عمده بسنده می کنیم 1- قرض ربوی با توجه به طبیعت حقوقی ان بر خلاف اجاره و مضاربه و .... نامشروع و غیر منطقی است 2- حرمت ربای معا...
متن کاملمعیارهای حق و عدل در احکام فقهی بانکداری بدون ربا
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با هدف تطهیر نظام بانکی کشور از ربا تلاشهای متعددی صورت پذیرفت. تبیین مفهوم عدالت اقتصادی و شاخصهای آن یکی از دغدغه‌های اقتصاددانان است. علیرغم مطالعات انجام گرفته در این زمینه، تلاش چندانی برای استخراج شاخصهای عدالت اقتصادی از نگاه اسلام صورت نگرفته است. شاخص‌ها و راهکارهای تحقق عدالت در مکتب‌های گوناگون فکری، متفاوت است. اندیشهوران اسلامی نیز این مسئله را در چ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده الهیات
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023